مقیاس‌های رتبه بندی و مقیاس‌های لیکرت
مقیاس‌های رتبه بندی یا مقیاس‌های لیکرت برای تعیین کمّی برآورد متغیرهایی مانند احساسات، عقاید یا نگرش‌ها که نمی‌توانند اندازه‌گیری شوند یا هنگامی که مقادیر آنها قابل مشاهده نیست، مورد استفاده قرار می‌گیرند.
چگونه از مقیاس‌های رتبه‌بندی استفاده می‌کنید؟
به منظور سنجش رضایت مشتری پس از استفاده از یک محصول خاص، می‌توانید از یک مقیاس رتبه بندی برای سوال کردن استفاده کنید.
برای مثال: در مقیاسی از 1 تا 100، رضایت کلی شما از این محصول چقدر است؟
مقیاس لیکرت معمولا یک مقیاس ۵ یا ۷ نقطه‌ای است که از کاربر می خواهد شرح دهد چقدر با یک گزاره موافق بوده یا با آن مخالف هستند.
مقیاس لیکرت چیست؟
مقایس لیکرت یکی از رایج ترین مقیاس‌های اندازه گیری در تحقیقاتی است که براساس پرسشنامه انجام می‌شود و توسط رنسیس لیکرت (۱۹۰۳-۱۹۸۱) ابداع شده است. در این مقیاس یا طیف محقق با توجه به موضوع تحقیقات خود، تعدادی سوال را در اختیار شرکت کنندگان قرار می دهد تا براساس سوالات و پاسخ های چندگانه، میزان گرایش خود را مشخص کنند.
در ساختن طیف لیکرت می بایست مراحل زیر را رعایت کرد:
- انتخاب موارد تشکیل دهنده مقیاس اندازه گیری و تدوین گویه‌های مناسب و نامناسب مربوط به موضوع
- انجام یک نمونه اولیه از گویه ها در نمونه ای تصادفی از پاسخ دهندگان
- ارزش گذاری و محاسبه نمره کل برای هر پاسخ دهنده
- تعیین توان افتراقی گویه ها
- انتخاب گویه های برگزیده
- تعیین ضریب قابلیت اعتماد مقیاس
برای مثال: این محصول نیازهای مرا برآورده می کند؟
- کاملا مخالف
- مخالف
- خنثی
- موافق
- کاملا موافق
و حالت ۷ نقطه ای گزینه‌های زیر را خواهد داشت:
- به شدت مخالف
- کاملا مخلف
- تقریبا مخالف
- خنثی
- تقریبا موافق
- کاملا موافق
- به شدت موافق
هر یک از گزینه‌ها از نظر عددی ارزش گذاری می شوند حاصل جمع عددی این ارزش‌ها نمره را در این مقیاس به دست می دهد که بیانگر گرایش پاسخ دهندگان است؛ به همین دلیل به این مقیاس، مقیاس مجموع نمرات نیز گفته می‌شود.